praca w szczególnych warunkach wykaz b

Praca w transporcie kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, który ubocznie wykonywał czynności konwojenta, ładowacza lub spedytora w odniesieniu do przewożonych towarów, jest pracą w szczególnych warunkach (art. 32 ust. 1 w związku z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o Skorzystaj z usług doświadczonych prawników. Art. 3. Ustawa o emeryturach pomostowych - 1. Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach Warunki nabywania prawa do emerytury osób, które wykonywały prace w szczególnych warunkach, określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 z pózn. zm.). Praca w szczególnych warunkach daje prawo przede wszystkim do obniżonego wieku emerytalnego, ale też m.in. wyższej emerytury. Przepisy definiują wykaz stanowisk, na których panują szkodliwe warunki pracy. Prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje wyłącznie po spełnieniu określonych warunków, związanych m.in. z liczbą praca w szczególnych warunkach wymieniona w wykazie A rozporządzenia. Od 1 stycznia 1999 r. jest zatrudniony w szczególnych warunkach jako kominiarz, czyli przy pracy wymienionej w dziale IX wykazu A rozporządzenia. Gdy będziemy ustalać, czy pan Józef ma 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, zsumujemy 4-letnią pracę na kolei Wie Kann Ich Mit Einer Frau Flirten. Załącznik 1. [Wykaz A stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty] Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. Wykaz A stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty. Dział I. W górnictwie 1. Prace pod ziemią 1. górnik, 2. górnik ładowacz, 3. górnik przodowy, 4. górnik rabunkarz, 5. górnik strzałowy, 6. górnik wiertacz, 7. budowacz, 8. cieśla górniczy, 9. drzewiarz, 10. elektromonter urządzeń górniczych, 11. elektromonter urządzeń elektrycznych, 12. instruktor strzałowy, 13. kołowrotowy, 14. kowal, 15. ładowacz akumulatorów, 16. maszynista maszyn wyciągowych, 17. maszynista pomp głównego odwadniania, 18. maszynista pomp odwadniania, 19. maszynista sprężarek, 20. maszynista wentylatorów dołowych, 21. mechanik, 22. odpinacz i podpinacz wozów, 23. odpinacz i podpinacz pod i nad pochylnią, 24. ratownik górniczy, 25. spinacz i rozpinacz wozów na podszybiu szybu wydobywczego, 26. sygnalista na podszybiu i nadszybiu głównego szybu wydobywczego i zjazdowego, 27. sygnalista szybów pomocniczych, 28. sygnalista na szybiku ślepym, 29. ślusarz maszyn i urządzeń górniczych, 30. ślusarz, 31. torowy, 32. wiertacz, 33. wydawca materiałów wybuchowych, 34. wydawca narzędzi górniczych. 3. Wydobywanie, obróbka i przeróbka surowców skalnych oraz wydobywanie ropy naftowej i gazu 1. górnik-skalnik, 2. kamieniarz obróbki kamienia ręcznej i mechanicznej, 3. ładowacz materiałów kamiennych, 4. operator wrębiarek termicznych i rozłupiarek hydraulicznych, 5. wiertacz otworów, 6. wiertacz strzałowy, 7. strzałowy, 8. wydawca materiałów wybuchowych, 9. maszynista ciężkiego sprzętu (koparki jedno- i wielonaczyniowe, ładowarki, spycharki), 10. kierowca samochodu technologicznego w kamieniołomach, 11. maszynista dźwignicy linowej, 12. maszynista kolei linowej, odpinacz i podpinacz wózków, 13. operator zespołu przenośników w ciągu technologicznym, 14. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale zatrudniony na otwartej przestrzeni na wyrobiskach kamienia, 15. kołowrotowy, 16. torowy, 17. odkrywkarz, 18. pracownik obsługi wyciągów linowych, 19. sterowniczy urządzeń rozdrabniających, 20. maszynista urządzeń krusząco-sortujących, 21. operator urządzeń odpylających, 22. operator stacji pomp na wyrobisku, 23. sygnalista wyciągowy na wyrobisku, 24. operator urządzeń formujących, 25. operator urządzeń do produkcji wyrobów z lastrico i tynków szlachetnych, 26. formowacz segmentów i tarcz ściernych, 27. pakowacz produktów mielonych. 4. Prace wiertnicze, geofizyczne, hydrogeologiczne i geodezyjne przy poszukiwaniu surowców i wody 1. elektromonter ruchu i montażu wiertni, 2. geodeta terenowy, 3. geofizyk grupy pomiarowej, 4. geolog terenowy, 5. kierowca – mechanik autocysterny do przewozu płuczki i wody, 6. kierowca ruchomego składu MW, 7. kowal otworowy, 8. maszynista agregatu prądotwórczego, 9. maszynista pomp, 10. maszynista i mechanik silników spalinowych, 11. mechanik maszyn i urządzeń wiertniczych, 12. monter urządzeń wiertniczych i geofizycznych, 13. monter rur i żerdzi, 14. operator agregatu cementacyjnego, 15. operator aparatury pomiarowej i sejsmicznej, 16. operator urządzenia wiertniczego i aparatury wyciągowej, 17. operator wibratora, 18. płuczkowy, 19. robotnik transportowy, 20. strzałowy sejsmiczny i perforacyjny i pomocnik strzałowego, 21. wiertacz. 7. Prace na oddziałach prażalni łupków 1. spiekacz kruszyw. 8. Prace na zwałowiskach górniczych, hutniczych i elektrociepłowniczych 1. konserwator tras przenośnikowych, 2. maszynista agregatu prądotwórczego, 3. mechanik stacji biologicznych i osadników, 4. operator przenośników taśmowych, 5. operator spycharki, 6. operator urządzeń za i wyładowczych, 7. wyładowywacz wagonów, 8. zwałowy węgla i kamienia. Dział II. W energetyce 1. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii! elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych 1. elektroenergetyk nastawni, 2. elektroenergetyk pomiarów i zabezpieczeń, 3. elektroenergetyk aparatury, automatyki i układów pomiarowych, 4. elektromonter instalacji i urządzeń elektroenergetycznych, 5. elektromonter instalacji elektrycznych przemysłowych, 6. elektromonter linii kablowych, 7. elektromonter linii napowietrznych niskich, średnich i wysokich napięć, 8. elektromonter maszyn wibrujących i transformatorów, 9. elektromonter pogotowia elektroenergetycznego, 10. elektromonter rozdzielni, 11. konserwator rozdzielni i sieci elektroenergetycznych, 12. maszynista sprężarek i turbosprężarek, 13. maszynista urządzeń pomocniczych turbin, 14. maszynista hydrozespołu wodnego. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń cieplnych 15. cieśla rusztowań kotłowych, 16. czyściciel kotła, 17. elektroenergetyk elektrowni cieplnych, 18. elektromonter aparatury, automatyki i układów pomiarowych, kotłów i turbin, 19. elektromonter ciepłowniczych urządzeń rozdzielczych, 20. elektromonter pomp i sprężarek, 21. elektromonter urządzeń nawęglania, 22. elektromonter urządzeń odpylania, odpopielania i odżużlania, 23. maszynista ładowarki i zwałowarki przy nawęglaniu, 24. maszynista sprężarek i turbosprężarek, 25. maszynista turbozespołu parowego, 26. maszynista urządzeń ciepłowniczych, 27. maszynista urządzeń gospodarki wodnej, 28. maszynista urządzeń nawęglania, 29. maszynista urządzeń pomocniczych kotła i turbin, 30. monter aramatury i rurociągów, 31. monter izolacji (izoler), 32. monter kotłów i urządzeń pomocniczych, 33. monter młynów węglowych, 34. monter pomp i sprężarek, 35. monter urządzeń nawęglania, 36. monter urządzeń odpylania, odpopielania i odżużlania, 37. monter urządzeń ciepłowniczych, 38. monter urządzeń stacji przygotowania wody. Dział III. W hutnictwie i przemyśle metalowym Odlewnie staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur 21. Przygotowanie mas formierskich i prace formierzy oraz: rdzeniarzy 1. przerabiacz mas formierskich i rdzeniowych, 2. formierz ręczny, 3. formierz maszynowy, 4. rdzeniarz, 5. sprzątacz w odlewni, 6. okładacz form i rdzeni, 7. przygotowywacz mas formierskich i rdzeniarskich, 8. przygotowywacz form i kokil do zalewania, 9. transportowy z obowiązkiem za- i wyładunku, 10. kanałowy w odlewni, 11. ustawiacz maszyn i urządzeń odlewniczych, 12. rozdzielacz oprzyrządowania modelowego. 22. Obsługa żeliwiaków, rozlewni i ich urządzeń pomocniczych 1. ładowacz wsadu, 2. wytapiacz, 3. kanałowy, 4. zalewacz, 5. operator maszyn odlewniczych, 6. robotnik transportowy, 7. robotnik obsługi stanowisk i urządzeń odlewniczych, 8. operator kokilarki i urządzeń odlewniczych, 9. ustawiacz maszyn i urządzeń odlewniczych, 10. ładowacz wsadu, 11. suwnicowy w odlewni, 12. przygotowywacz materiałów wsadowych. 23. Wybijanie, oczyszczanie i wykańczanie odlewów 1. wybijacz odlewów, form i rdzeni, 2. oczyszczacz odlewów, 3. wykańczacz odlewów, 4. wyżarzacz odlewów, 5. sortowacz odlewów, 6. operator śrutownika. Odlewnie metali nieżelaznych i ich stopów. 43. Obsługa pieców rafinacyjnych, topielnych, formierni, urządzeń odpylających i odlewniczych 1. wytapiacz metali nieżelaznych, 2. wytapiacz-odlewacz metali nieżelaznych, 3. zalewacz form, 4. formierz, 5. przerabiacz mas formierskich i rdzeniowych, 6. pracownik transportu w odlewni, 7. wykańczacz odlewów, 8. rozlewacz metali, 9. operator ciągów technologicznych, 10. operator urządzeń klimatyzacyjnych. Przeróbka plastyczna metali. 44. Obsługa pieców do podgrzewania i obróbki cieplnej 1. wyżarzacz odlewów, 2. odlewnik. 45. Obsługa agregatów do walcowania, tłoczenia i ciągnienia wraz z urządzeniami pomocniczymi i wykańczającymi 1. operator pras – tłoczarz, 2. walcownik rur, 3. gięciarz rur na gorąco. Prace różne w hutnictwie i przemyśle metalowym. 67. Obsługa pieców grzewczych i obróbka cieplna, transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach, w których wykonywane prace wymienione są w wykazie 1. przygotowywacz materiałów wsadowych, 1. wsadowy, 3. suszarniowy, 4. kierowca pojazdów transportu wewnętrznego, 5. transport z obowiązkiem za i wyładunku, 6. robotnik porządkowy, 7. hurtownik, 8. prostowacz wyrobów na gorąco, 9. nagrzewacz, 10. ładowacz wsadu. 72. Malowanie minią 1. malarz minią, 2. malarz antykorozyjny. 74. Pokrywanie wyrobów metalowych masami bitumicznymi 1. malarz, 2. operator maszyn i urządzeń, 3. bitumiarz. 76. Prace w hartowniach i wytrawialniach, praca ocynkowaczy, ocynowaczy, kadmowaczy oraz galwanizerów, cynkiem, miedzią, chromem, kadmem i niklem 1. hartownik, 2. galwanizer, 3. wytrawiacz, 4. polerownik, 5. andowacz, 6. ustawiacz – konserwator kąpieli galwanicznych, 7. ocynkowacz, 8. ocynowacz, 9. oksydowacz, 10. kadmowacz, 11. operator urządzeń wytrawialni, 12. robotnik transportu, 13. operator linii hartowniczej drutów i elementów złącznych, 14. sprzątacz produkcyjny. 77. Powlekanie na gorąco metalami kolorowymi lub tworzywami sztucznymi 1. powlekacz metalami kolorowymi na gorąco. 78. Szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne 1. szlifierz, 2. ostrzarz, 3. polerowacz, 4. krajacz metali tarczą ścierną. 79. Kucie ręczne w kuźniach przemysłowych oraz obsługa młotów mechanicznych 1. kowal i pomocnik kowala, 2. kowal konstrukcji stalowych, 3. gięciarz maszynowy – prostowacz. 80. Piaskowanie na sucho i śrutowanie wewnątrz komór 1. oczyszczacz mechaniczny, 2. śrutowacz, 3. piaskowacz, 4. operator śrutownika. 81. Prace w hamowniach przy próbach silników spalinowych 1. monter – mechanik silników spalinowych*). 82. Prace ślusarskie przy remoncie wewnątrz cystern 1. ślusarz. 83. Lutowanie płyt, blach i przewodów ołowianych oraz metali nieżelaznych 1. lutowacz, 2. ślusarz – monter, 3. blacharz, 4. napawacz ołowiem. 85. Obsługa gazogeneratorów 1. czadnicowy, 2. operator stacji czadnic, 3. operator urządzeń oczyszczalni gazu, 4. maszynista urządzeń nawęglania. 86. Obsługa suwnic 1. operator suwnic – suwnicowy. Dział IV. W chemii 17. Produkcja i przetwórstwo żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcja surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskoli 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. wytłaczarkowy – w przemyśle, 3. kalendrowy, 4. wtryskowy – w przemyśle, 5. krajacz, 6. operator pras – w przemyśle, 7. operator urządzeń mechanicznej obróbki tworzyw sztucznych, 8. modelarz tworzyw i żywic, 9. operator urządzeń powlekających, 10. operator urządzeń dozujących, formujących i pakujących, 11. tokarz tworzyw, 12. szlifierz tworzyw, 13. konfekcjoner wyrobów i tworzyw sztucznych, 14. formierz tworzyw i żywic, 15. monter osprzętu urządzeń formujących, 16. operator urządzeń zgrzewających, 17. gięciarz blach i profili (w przetwórstwie tworzyw sztucznych), 18. suwnicowy, 19. pakowacz, 20. robotnik transportowy, 21. sprzątacz w hali produkcyjnej, 22. operator formowania warstwowego – klejarz klejami epoksydowymi, 23. operator urządzeń granulujących, rozdrabniających i sortujących. 18. Produkcja klejów, kitów oraz surowców, półproduktów i środków pomocniczych do ich wytwarzania 1. operator, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. operator urządzeń dozujących, formujących i pakujących, 4. robotnik transportowy. 19. Przetwórstwo, magazynowanie, przepompowywanie, przeładunek, transport oraz dystrybucja ropy naftowej oraz jej produktów 1. operator urządzeń dozujących, 2. maszynista urządzeń przeładunkowych, 3. robotnik magazynowy surowców i paliw, 4. robotnik transportowy, 5. zestawiacz mieszanek i roztworów, 6. wydawca paliw płynnych, 7. aparatowy. 21. Produkcja i przetwórstwo wyrobów gumowych, ebonitowych oraz półproduktów i środków pomocniczych do tych wyrobów; produkcja sadzy 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. walcownik, 3. kalendrowy, 4. wytłaczarkowy, 5. wtryskarkowy, 6. operator urządzeń dozujących i formujących, 7. operator pras, 8. operator urządzeń rozdrabniających, 9. robotnik transportowy, 10. pakowacz, 11. wulkanizator. 22. Produkcja włókien chemicznych, półproduktów do wyrobu włókien chemicznych oraz innych produktów wytwarzanych na tej samej bazie co włókna chemiczne, produkcja i przetwórstwo włókien szklanych, produkcja folii podłożowej i taśmy magnetycznej 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. topiarz mas mineralnych, 3. formowacz wyrobów izolacyjnych, 4. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący bezpośrednio prace pomocnicze lub inne przy przetwórstwie włókien szklanych, 5. operator urządzeń formujących włókno szklane, 6. operator urządzeń obróbczych. 31. Produkcja acetylenu i przemysłowy przerób acetylnu 1. aparatowy. 38. Prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. przerabiacz żywic chemoodpornych, 3. murarz wykładzin chemoodpornych, 4. wykładacz urządzeń tworzywami sztucznymi i gumą, 5. wykładacz wyrobów metalowych tworzywami kwaso- i zasadoodpornymi, 6. układacz wykładzin przy użyciu kitów i klejów organicznych, 7. natryskiwacz tworzywami antykorozyjnymi, 8. piaskowacz, 9. wytrawiacz, 10. oczyszczacz, 11. szlifierz, 12. aparatowy wulkanizacji wykładzin antykorozyjnych, 13. ładowacz i magazynier materiałów chemoodpornych, 14. malarz, 15. monter izolacji ciepłochronnych. 39. Oczyszczanie albo naprawianie aparatów lub pojemników po produktach toksycznych, żrących i parzących oraz prace wewnątrz cystern, kotłów, zbiorników, aparatów i kanałów technologicznych 1. murarz, 2. malarz, 3. cieśla, 4. ślusarz remontowy, 5. czyściciel cystern, kotłów, zbiorników, aparatów i kanałów technologicznych. 40. Prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych 1. maszynista urządzeń przeładunkowych, 2. operator urządzeń dozujących, 3. zestawiacz surowców i mieszanek, 4. robotnik transportowy, 5. robotnik magazynowy. Dział V. W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych 1. Roboty wodno-kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach 1. palowniczy, 2. betoniarz-zbrojarz, 3. murarz, 4. cieśla, 5. izolarz, 6. monter instalacji sanitarnych i grzewczych, 7. monter instalacji technologicznych, 8. robotnik budowlany wykonujący stale prace pomocnicze lub inne w głębokich wykopach. 2. Budowa oraz remont chłodni kominowych i kominów przemysłowych 1. monter urządzeń i konstrukcji metalowych, 2. murarz, 3. cieśla, 4. zbrojarz-betoniarz, 5. ślusarz - wykonujący prace na wysokości, 6. elektromonter instalacji linii i urządzeń elektroenergetycznych, 7. robotnik budowlany wykonujący stale prace pomocnicze lub inne na wysokości. 3. Prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych. Maszyniści robót ziemnych 1. maszynista koparek i ładowarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych, 2. maszynista pogłębiarek, zgarniarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych, 3. maszynista spycharek i ciągników gąsienicowych. Maszyniści maszyn transportu pionowego 4. maszynista żurawi samojezdnych kołowych i gąsienicowych, 5. maszynista żurawi wieżowych, 6. maszynista żurawi kolejowych, 7. maszynista żurawi stałych, 8. maszynista suwnic. Maszyniści maszyn drogowych 9. maszynista walców drogowych, 10. maszynista zespołów maszyn do produkcji mas bitumicznych i mas betonowych, 11. maszynista zespołów maszyn do rozścielania mas bitumicznych i mas betonowych, 12. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw. Maszyniści maszyn różnych 13. maszynista kafara. 4. Prace zbrojarskie i betoniarskie 1. zbrojarz, 2. zbrojarz prefabrykatów, 3. betoniarz, 4. zestawiacz surowców i mieszanek, 5. operator betoniarki – betoniarz. 5. Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości 1. monter urządzeń i konstrukcji metalowych na wysokości, 2. monter konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości, 3. cieśla wykonujący prace na wysokości. 6. Prace malarskie konstrukcji na wysokości 1. malarz konstrukcji metalowych i urządzeń przemysłowych. 7. Prace przy wykonywaniu konstrukcji nabrzeży falochronów oraz innych budowli hydrotechnicznych w nawodnionych wykopach lub na styku woda-ląd 1. palowniczy, 2. kesoniarz, 3. cieśla, 4. betoniarz-zbrojarz, 5. łamarz, 6. robotnik budowlany, 7. murarz, 8. izolarz, 9. monter instalacji sanitarnych i ogrzewczych, 10. monter instalacji technologicznych. 8. Prace cykliniarskie 1. robotnik budowlany – cykliniarz. 9. Prace dekarskie 1. blacharz – dekarz, 2. robotnik budowlany. 10. Prace kamieniarskie 1. kamieniarz budowlany – kamieniarz obróbki ręcznej i mechanicznej, 2. robotnik budowlany, 3. brukarz. 11. Prace przy produkcji materiałów ogniotrwałych oraz wyrobów ceramicznych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. młynowy surowców mineralnych, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. operator urządzeń obróbczych, 6. wypalacz, 7. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych wykonujący stale prace pomocnicze lub inne przy produkcji wyrobów ceramicznych lub materiałów ogniotrwałych. 12. Prace przy produkcji materiałów azbestowo-cementowych 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. operator urządzeń obróbczych, 6. laborant, 7. operator mechanicznego sprzętu transportowego, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych, 9. wszystkie pozostałe robotnicze i nierobotnicze stanowiska pracy w zakładach przetwarzających azbest w: – Pomorskich Zakładach Materiałów Izolacyjnych „Izopol” w Trzemesznie, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Szczucinie, – Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Małkini, – Lubelskich Zakładach Eternitu im. Partyzantów Ziemi Lubelskiej w Lublinie, – Zakładach Wyrobów Cementowo-Azbestowych w Wierzbicy, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Ogrodzieńcu. 13. Prace przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. topiarz mas mineralnych, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. aparatowy, 6. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujących prace pomocnicze lub inne przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne. 14. Prace przy produkcji cementu. 1. młynowy surowców mineralnych, 2. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszywa, 3. silosowy surowców, 4. aparatowy, 5. wypalacz, 6. maszynista maszyn obróbczych, 7. operator urządzeń formujących, 8. operator mechanicznego sprzętu i urządzeń transportowych, 9. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji cementu. 15. Prace przy produkcji betonu kruszywowego 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. betoniarz prefabrykacji, 3. operator urządzeń formujących, 4. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji betonu kruszywowego – smarownik form. 16. Prace przy produkcji wapna 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw, 4. maszynista maszyn obróbczych, 5. wypalacz, 6. aparatowy, 7. operator mechanicznego sprzętu i urządzeń transportowych, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji wapna. 17. Prace przy produkcji gipsu półmokrego 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. maszynista maszyn obróbczych, 6. wypalacz, 7. palacz, 8. aparatowy, 9. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji gipsu półmokrego. 18. Prace palaczy pieców do wypalania i palaczy suszarń 1. palacz, 2. wypalacz. 20. Wypalanie, ściąganie i mielenie dolomitu oraz przygotowanie masy dolomitowej 1. młynowy surowców mineralnych, 2. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw, 3. wypalacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. formowacz, 6. aparatowy, 7. palacz, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy wypalaniu, ściąganiu i mieleniu dolomitu oraz przygotowywaniu masy dolomitowej. 21. Produkcja elementów budowlanych z pyłów dymnicowych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. młynowy surowców mineralnych, 3. maszynista maszyn obróbczych, 4. hartowacz, 5. operator mechanicznego sprzętu, 6. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji elementów budowlanych z pyłów dymnicowych – smarownik form do betonu. Dział VI. W leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym 5. Impregnowanie drewna metodą dyfuzyjną i ręczną oraz wybielanie wikliny 1. impregnator drewna i płyt drewnopochodnych. 6. Impregnowanie płyt pilśniowych bardzo twardych olejami z hartowaniem 1. impregnator drewna. 7. Prace w klejowniach z użyciem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne 1. przygotowywacz klejów, 2. klejarz, 3. operator pras, 4. operator sklejarek płyt stolarskich, 5. operator urządzeń do okleinowania, 6. sterowniczy pras. Dział VII. W przemyśle lekkim 9. Prace wykonywane w zakładach przetwarzających azbest: 1. wszystkie stanowiska pracy w wydziałach produkujących kity trwale plastyczne na bazie azbestu w: – Pruszkowskich Zakładach Materiałów Izolacyjnych w Pruszkowie, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja w Jarocinie. Dział VIII. W transporcie i łączności TRANSPORT 1. Ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie 1. ładowacz, 2. robotnik przeładunkowy (lub transportowy). 3. operator maszyn, urządzeń i sprzętu przeładunkowego. 2. Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów 1. kierowca pojazdu członowego, 2. kierowca samochodu ciężarowego, 3. kierowca ciągnika balastowego, 4. kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących większej niż 15. 3. Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych 1. kierowca ciągnika. 5. Prace na statkach żeglugi śródlądowej (pracownicy zaliczani do personelu pływającego, z wyjątkiem zatrudnionych sezonowo 1. kierownik statku i jego zastępca, 2. szyper, 3. sternik, 4. bosman, 5. marynarz, 6. kierownik maszyn i jego zastępca, 7. kierownik przystani pływającej, 8. maszynista pogłębiarek jedno- i wielonaczyniowych, 9. operator pogłębiarki, 10. dźwigowy na dźwigu pływającym, 11. maszynista pływającej koparki głęboczerpalnej, 12. operator kafarów na sprzęcie pływającym, 13. operator zespołu przenośników pływających, 14. maszynista pływających urządzeń krusząco-sortujących i uszlachetniających 6. Prace na jednostkach pływających w portach morskich i w stoczniach morskich 1. pracownik wpisany na listę członków załogi jednostki pływającej. 12. Prace na statkach żeglugi powietrznej oraz prace związane z bezpośrednią obsługą samolotów na płycie lotniska 1. pilot, 2. mechanik pokładowy, 3. operator dźwigu pokładowego na śmigłowcu – mechanik naziemny. 13. Prace zakładowych służb kolejowych bezpośrednio związane z utrzymaniem ruchu pociągów 1. dyżurny ruchu, 2. nastawiacz, 3. ustawiacz, 4. zwrotnicowy, 5. manewrowy, 6. czyściciel zwrotnic, 7. maszynista pojazdu trakcyjnego (parowego, elektrycznego, spalinowego), 8. kierownik pociągu, 9. kierowca lokomotywki spalinowej, 10. obrotniczy (przesuwnicowy), 11. toromistrz, 12 robotnik torowy, 13. kierowca drezyny motorowej. ŁĄCZNOŚĆ 20. Montaż, konserwacja i remont linii kablowych oraz telefonicznych linii napowietrznych 1. monter linii kablowych sieci miejscowych, 2. monter linii napowietrznych. Dział IX. W gospodarce komunalnej 1. Prace w kanałach ściekowych 1. monter – konserwator sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków – kanalarz, 2. maszynista maszyn i urządzeń przepompowni i oczyszczalni ścieków, 3. operator urządzeń oczyszczalni ścieków, 4. konserwator urządzeń (obiektów) wodnych i kanalizacyjnych. 2. Oczyszczalnie ścieków i filtrów otwartych 1. monter – konserwator sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków – kanalarz, 2. maszynista maszyn i urządzeń przepompowni i oczyszczalni ścieków, 3. operator urządzeń oczyszczalni ścieków, 4. konserwator urządzeń (obiektów) wodnych i kanalizacyjnych, 5. operatorowy uzdatniania wody, 6. operator filtrów, 7. robotnik filtrowy, 8. maszynista stacji pomp wodociągowych, 9. robotnik obsługi poletek osadu i złóż filtracyjnych. 3. Prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich 1. robotnik wysypiska, 2. ładowacz nieczystości stałych i płynnych. 4. Prace asfalciarzy i przy gotowaniu asfaltu 1. dozowacz składników mas asfaltowych, 2. maszynista zespołu maszyn do produkcji mas asfaltowych, 3. gotowacz asfaltu lanego, 4. rozkładacz mas asfaltowych, 5. maszynista zespołu maszyn do rozścielania mas asfaltowych, 6. aparatowy mas izolacyjnych, 7. maszynista maszyn do produkcji papy, 8. zestawiacz surowców i mieszanek. 5. Prace bitumiarzy i przy produkcji asfaltobetonu 1. maszynista zespołu maszyn do rozścielania mas bitumicznych – maszynista maszyn do produkcji papy, 2. rozkładacz mas bitumicznych, 3. dozowacz mas bitumicznych, 4. maszynista skrapiarek do nawierzchni bitumicznych, 5. maszynista zespołu maszyn do produkcji mas bitumicznych, 6. topiarz mas bitumicznych, 7. bitumiarz. 6. Prace brukarzy 1. brukarz, 2. kamieniarz. Dział XI. W przemyśle poligraficznym 1. Produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego i form drukowych ze stopu drukarskiego 1. składacz ręczny. 3. Bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych 1. operator w przygotowalni światłodrukowej, 2. kopista offsetowy, 3. kopista chemigraficzny, 4. kopista światłodrukowy, 5. operator kserografu (przy utrwalaniu rys trójchloroetylenem). 4. Drukowanie i uszlachetnianie druków 1. maszynista maszyn typograficznych arkuszowych, 2 maszynista maszyn offsetowych arkuszowych, 3. operator maszyn offsetowych arkuszowych, 4. operator maszyn specjalistycznych typograficznych, 5. operator maszyn światłodrukowych. 5. Bezpośrednia obsługa maszyn i urządzeń do składania (łamania) arkuszy papieru, krajania papieru i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach 1. introligator przemysłowy, 2. krajacz folii i tworzyw sztucznych, 3. maszynista maszyn introligatorskich, 4. operator maszyn introligatorskich. Dział XII. W służbie zdrowia i opiece społecznej 2. Prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz prace lekarzy stomatologów 1. lekarz stomatolog przyjmujący pacjentów. 6. Prace przy pobieraniu prób i pomiarach w warunkach i na stanowiskach pracy szkodliwych dla zdrowia, wykonywane przez personel stacji sanitarno-epidemiologicznych oraz laborantów środowiskowych 1. laborant. Dział XIV. Prace różne 1. Prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego 1. palacz kotłowy, 2. Prace oczyszczaczy przemysłowych kotłów parowych lub wodnych 1. oczyszczacz, 2. popielarz rusztowy, 3. ślusarz remontowy. 3. Prace wykonywane w warunkach zwiększonego lub zmniejszonego ciśnienia 1. nurek, 2. kesoniarz. 4. Prace narażające na działanie promieniowania jonizującego oraz prace narażające na działanie pól elektromagnetycznych w zakresie od 0,1 do MHZ w strefie zagrożenia 1. operator defektoskopu izotopowego, 2. operator urządzeń izotopowych, 3. operator urządzeń rentgenowskich. 9. Bezpośrednia obsługa stacji sprężarek 1. maszynista sprężarek stacjonarnych, 2. maszynista pomp, 3. operator sprężarek stacjonarnych i pomp. 10. Prace murarskie przy naprawie na gorąco pieców przemysłowych, sklepień paleniskowych w parowozach i żeliwiaków 1. murarz pieców przemysłowych, 2. monter pieców przemysłowych, 3. murarz kotłów przemysłowych, 4. monter kotłów przemysłowych, 5. cieśla przy remoncie pieców przemysłowych. 11. Prace w suszarniach z zastosowaniem podgrzewania, jeżeli temperatura powietrza w tych suszarniach przekracza 35°C. Prace przy obsłudze suszarń, jeżeli temperatura na stanowisku obsługi przekracza 35°C 1. suszarniowy, 2. robotnik załadunkowy i wyładunkowy w suszarni. 12. Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym 1. spawacz elektryczny i gazowy, 2. przepalacz gazowo-plazmowy i gazowy, 3. zgrzewacz, 4. wycinarz, 5. drążacz, 6. pracownicy zatrudnieni w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych w wydziałach spawalniczych2). 13. Prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych 1. ładowacz akumulatorów kwasowych, 2. elektromonter – ładowacz akumulatorów. 14. Prace przy naprawie pomp wtryskowych, wtryskiwaczy i gaźników do silników spalinowych 1. ślusarz 2), 2. mechanik samochodowy2). 16. Prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych 1. mechanik samochodowy, stale wykonujący prace w kanałach remontowych. 17. Lakierowanie ręczne lub natryskowe – nie zhermetyzowane 1. lakiernik ręczny, 2. lakiernik natryskowy, 3. zestawiacz farb i lakierów, 4. szlifierz wyrobów lakierowanych, 5. inni pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach lakierni nie zhermetyzowanych – w bezpośrednim sąsiedztwie stanowiska lakierniczego2). 18. Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych 1. szlifierz konstrukcji stalowych – szlifierkami pneumatycznymi, 2. operator młota pneumatycznego, 3. operator zagęszczarki wibracyjnej. 20. Prace przy produkcji drobnych wyrobów ze szkła 1. tokarz szkła piankowego, 2. krajacz szkła piankowego. 24. Kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na wydziałach i oddziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie 1. Stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowisku wymienionym w wykazie2). 25. Bieżąca konserwacja agregatów, urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie 1. Stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowisku wymienionym w wykazie2). Jakiekolwiek zmiany w systemie emerytalnym zawsze związane są z dużym oporem społeczeństwa. Prawie nikt nie chce pracować dłużej. Istnieje jednak pewna grupa zawodów, które mogą ubiegać się o wcześniejsze niż inni przejście na emeryturę. Jakie zawody (i dlaczego) do nich należą? Podstawa prawnaCo determinuje wcześniejszą emeryturę dla osób pracujących w szczególnych warunkach? Oczywiście są to stosowne przepisy. W tym wypadku mówimy o art. 184. Zawartym w którego brzmienie wygląda następująco:Art. 184. Emerytura w związku z pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem wejścia w życie ustawy1. Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu Przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury ubezpieczonego, który złożył wniosek oprzekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnymna dochody budżetu państwa, składki na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w czym należy pamiętać, że prawo do wcześniejszej emerytury uzyskują tylko osoby, które pracowały w zawodach ujętych w wykazie prac (A i B).Zawody uprawnione do uzyskania wcześniejszej emerytury Zawody uprawnione do uzyskania wcześniejszej emerytury ze względu na pracę w szczególnych warunkach dzielą się na 2 grupy (odpowiednio A i B), a podział ten wynika z warunków uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury dla poszczególnych zawodów i płci. Jeśli chodzi o zawody z grupy A to warunkami uzyskania wcześniejszej emerytury są wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet lub 60 lat dla mężczyzn oraz udowodnienie okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w tym wykazie. Dodatkowo, konieczne jest, aby określony wiek emerytalny został przez pracownika osiągnięty w trakcie zatrudnienia w danym zawodzie lub w czasie określonym od ustania tegoż zatrudnienia. W wykazie A możemy znaleźć takie zawody jak praca: · w transporcie i łączności;· w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym;· w służbie zdrowia i opiece społecznej;· w zespołach formujących szkło;· w przemyśle poligraficznym;· w gospodarce wykaz znajduje się na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i nie sposób wymienić każdej sekcji i opisu każdego potencjalnego stanowiska. Jeśli chodzi o zawody znajdujące się w wykazie B, wówczas warunkami uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury są – odpowiedni staż składkowy i nieskładkowy, który wynosi odpowiednio 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, natomiast sam staż pracy uzależniony jest od tego, jakie zawody były wykonywane. Te podzielone są na działy i wygląda to w następujący sposób:· żołnierze zawodowi;· funkcjonariusze policji, UOP, ABW, CBA, BOR;· nauczyciele i wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni wykonujący pracę wymienioną w rt. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku – Karta Nauczyciela;· pracownicy jednostek ochrony liczyć czas pracy w szczególnych/uciążliwychwarunkachMyśląc o przejściu na wcześniejszą emeryturę, musimy upewnić się w kilku sprawach. Przede wszystkim, czy pracodawca umieścił stosowna adnotację w dokumentacji stanowiska pracy. Drugim zagadnieniem jest prawidłowe obliczenie czasu pracy, ponieważ istnieje szereg sytuacji, w których pomimo pozostawania w stosunku pracy – czas nie jest liczony do stażu pracy. Są to między innymi okresy:· usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które w okresie od 15 listopada 1991 roku do 24 lipca 1992 roku wypłacono nauczycielowi – na podstawie Karty Nauczyciela – wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, a w odniesieniu do wynagrodzenia wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego – za okres od 15listopada 1991 roku do 31 lipca 1992 roku;· za które pracownik otrzymał zasiłek opiekuńczy lub macierzyński;· pozostawania w stanie nieczynnym;· urlopu dla poratowania zdrowia;· urlopu szkoleniowego;· przebywania na urlopie na dalsze kształcenie Swoją pracę musieli wykonywać na pełny etat. Taka możliwość przewidziana została w art. 32 ustawy emerytalnej, a szczegółowe warunki jej uzyskania – w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.). Dużo zależy od rodzaju pracy Oczywiście nie wszyscy zatrudnieni przy pracach "szczególnych” przechodzą na wcześniejszą emeryturę na jednakowych warunkach. Są one zróżnicowane w zależności od tego, jaki rodzaj pracy wykonywali. Prace te zostały pogrupowane w dwóch wykazach (A i B) , które zostały dołączone do wspomnianego rozporządzenia jako załączniki. Najmniej rygorystyczne warunki muszą spełnić osoby, które wykonywały prace wymienione w wykazie A. Wykaz B zawiera najcięższe prace, które kwalifikuje do różnych działów. W zależności od tego, do którego działu dany rodzaj pracy się zalicza – zróżnicowane są wymogi uzyskania omawianej emerytury. Bez względu jednak na rodzaj wykonywanej pracy można ogólnie stwierdzić, że przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uzależnione jest od: Ustalając prawo do wcześniejszej emerytury, ZUS nie może zsumować okresów pracy w szczególnych warunkach z okresami pracy w szczególnym charakterze. Rozwiązanie to potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 29 września 2005 r. (II UZP 10/05). Dla przyznania omawianej emerytury nie ma obecnie znaczenia, czy praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana u państwowego czy u prywatnego pracodawcy. To skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14 czerwca 2004 r. (17/03, OTK-A 2004/6/57; DzU z 2004 r. nr 144, poz. 1530). Trybunał uznał wówczas ograniczenie możliwości zaliczania takiej pracy (wyłączające zatrudnienie w „sektorze prywatnym”) za niezgodne z Konstytucją RP. Aby uzyskać emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie trzeba wykonywać takiej pracy ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o to świadczenie. Co więcej, nie trzeba być wówczas zatrudnionym w ramach stosunku pracy, tak jak ma to miejsce przy nabywaniu uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowniczej. Przykład Ubezpieczony (urodzony 10 maja 1948 r.) był zatrudniony przez 12 lat w państwowej firmie jako kierowca samochodu ciężarowego (praca w szczególnych warunkach wymieniona w wykazie A). Po rozwiązaniu stosunku pracy zatrudnił się w prywatnej firmie transportowej na tym samym stanowisku. Przepracował tam pięć lat. Jeśli zgłosi wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury, ZUS uwzględni mu przy ustalaniu wymaganego stażu pracy w szczególnych warunkach nie tylko okres zatrudnienia u państwowego pracodawcy, ale również w prywatnej firmie. Przykład Ubezpieczony (urodzony 5 grudnia 1947 r.) zgłosił wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Udowodnił dziewięć lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A oraz ośmioletni okres pracy w szczególnym charakterze. ZUS odmówił przyznania emerytury, gdyż ubezpieczony nie posiadał wymaganego okresu pracy „szczególnej”. Przy ustalaniu tego stażu nie mógł bowiem zsumować okresów pracy w szczególnych warunkach z pracą w szczególnym charakterze. Jednakowe zasady przy pracach z wykazu A Pierwsza grupa uprawnionych do ubiegania się o emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach to osoby, które wykonywały prace wymienione w wykazie A. Zawiera on bardzo obszerny katalog prac. Wymienione są tam prace w: górnictwie, energetyce, hutnictwie i przemyśle metalowym, chemii, budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych, leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym, przemyśle lekkim, transporcie i łączności, gospodarce komunalnej, rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym, przemyśle poligraficznym, służbie zdrowia i opiece społecznej, zespołach formujących szkło oraz przy innych pracach wymienionych w rozporządzeniu (tzw. prace różne). Dla przyznania omawianej emerytury nie ma znaczenia, jaki rodzaj prac wymieniony w wykazie A wykonywała osoba ubezpieczona. W tym przypadku przepisy przewidują jednakowe warunki dla wszystkich. W związku z tym mężczyźni, którzy wykonywali prace wymienione w tym wykazie, mogą przejść na emeryturę po ukończeniu 60 lat oraz udowodnieniu stażu ubezpieczeniowego wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A. Ustalając ten staż, ZUS może zaliczyć również: Przykład Ubezpieczony (urodzony 10 grudnia 1948 r.) w grudniu 2008 roku ukończył 60 lat. Ponieważ po osiągnięciu tego wieku nadal jest zatrudniony, dotychczas nie wystąpił z wnioskiem o wcześniejszą emeryturę. Przez dziewięć lat wykonywał zawód kominiarza (praca wymieniona w dziale IX wykazu A). Ponadto przez cztery lata pracował na kolei, a przez trzy lata pełnił służbę w policji. Jeśli zgłosi wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury, przy ustalaniu 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do przyznania tego świadczenia, ZUS zaliczy ubezpieczonemu wszystkie wymienione okresy. W wyniku ich zsumowania ubezpieczony będzie miał wymagany 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach. Trudniej przy wykazie B W wykazie B znalazły się najcięższe i najbardziej szkodliwe dla zdrowia prace. Wykonywanie ich przez odpowiedni okres uprawnia do przejścia na emeryturę na ogół w jeszcze niższym wieku emerytalnym niż w przypadku wykonywania prac wymienionych w wykazie A. Mężczyźni mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury po ukończeniu 55 lub 60 lat – w zależności od tego, w którym dziale wykazu B wykonywana praca została wymieniona. Pracownicy lotnictwa, portów morskich, hutnicy oraz dziennikarze, aby uzyskać wcześniejszą emeryturę z tytułu wykonywania swojej pracy, muszą osiągnąć wymagany wiek emerytalny w czasie zatrudnienia przy takiej pracy bądź w czasie innej pracy, do której wykonywania ich skierowano. Przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania prac wymienionych w wykazie B uzależnione jest również, co oczywiste, od udowodnienia odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego (dla mężczyzn 25 lat – zasady ustalania tego stażu). Trzeba też mieć wymagany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, który wynosi: Osoby, które chcą przejść na emeryturę z tytułu wykonywania prac wymienionych w wykazie B, nie mają możliwości doliczenia do wymaganego stażu pracy „szczególnej” okresów wykonywania innego zatrudnienia (np. pracy na kolei czy też służby). Nie można również doliczyć okresów wykonywania prac wymienionych w wykazie A. W tym przypadku liczą się bowiem tylko i wyłącznie okresy zatrudnienia przy pracach z wykazu B. Pracownicy zatrudnieni przy pracach z wykazu B mogą nie spełniać warunków przyznania emerytury przewidzianych dla osób wykonujących takie prace. Nie musi to jednak oznaczać, że nie nabędą w ogóle prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Mogą oni bowiem uzyskać wcześniejsze uprawnienia emerytalne na zasadach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych przy pracach wymienionych w wykazie A. Warunki te przewidują bowiem możliwość doliczenia okresów wykonywania prac z wykazu B. Emerytura z tytułu wykonywania takich prac przysługuje wówczas mężczyznom po ukończeniu 60 lat. Przykład Ubezpieczony (urodzony 10 czerwca 1948 r.) udowodnił 11 lat pracy hutniczej wymienionej w dziale III wykazu B (przy obsłudze pieców koksowniczych). Oprócz tego przepracował pięć lat w transporcie jako kierowca autobusu PKS (praca wymieniona w wykazie A). Wiek wymagany do przyznania emerytury przewidzianej dla pracowników zatrudnionych przy pracach z wykazu B (55 lat) ukończył w 2003 r. w czasie zatrudnienia w hutnictwie. Niedługo po tym zgłosił wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. ZUS odmówił przyznania tego świadczenia ze względu na brak 15 lat pracy w wykazie B. Przy ustalaniu tego stażu nie zaliczył bowiem 5-letniego okresu pracy w transporcie. W 2008 r., po ukończeniu 60 lat, ubezpieczony ponownie wystąpił z wnioskiem o wcześniejszą emeryturę. ZUS przyznał wówczas świadczenie, gdyż do okresu pracy wymienionej w wykazie A doliczył okres zatrudnienia z wykazu B. Przykład Ubezpieczony (urodzony 12 grudnia 1948 r.) ukończył 60 lat w grudniu 2008 r. Udowodnił 26-letni staż ubezpieczeniowy, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach w lotnictwie, wymienionej w dziale I wykazu B. Stosunek pracy „szczególnej” rozwiązał jednak kilka miesięcy przed ukończeniem wspomnianego wieku (w marcu 2008 r.). Tym samym ubezpieczony nie spełnił warunku osiągnięcia wieku emerytalnego w czasie wykonywania prac określonych w dziale I wykazu B lub w czasie zatrudnienia, do którego został skierowany po zwolnieniu z takiej pracy. Może natomiast przejść na wcześniejszą emeryturę z tytułu prac wymienionych w wykazie A (przy zaliczeniu zatrudnienia z wykazu B), gdzie wspomniany warunek nie jest wymagany. Dla zatrudnionych w szczególnym charakterze Możliwość nabycia wcześniejszych uprawnień emerytalnych mają również pracownicy zatrudnieni w szczególnym charakterze. Podobnie jak osoby pracujące w szczególnych warunkach, muszą ukończyć wymagany wiek, a także posiadać długi staż ubezpieczeniowy oraz odpowiedni okres pracy „szczególnej”. Kategorie pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze uprawnionych do uzyskania wcześniejszej emerytury wymienia ustawa emerytalna. Należą do nich: Warunki uzyskania wcześniejszej emerytury przez osoby zatrudnione w szczególnym charakterze zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego. Pierwszym z nich jest ukończenie obniżonego wieku emerytalnego. Jest on zróżnicowany w zależności od rodzaju pracy w szczególnym charakterze. Dla mężczyzn wiek ten wynosi od 45 do 60 lat. Pozostałe warunki są już jednakowe dla wszystkich kategorii pracowników. Wymagany staż ubezpieczeniowy wynosi dla mężczyzn co najmniej 25 lat, natomiast minimalny okres pracy w szczególnym charakterze – 15 lat. Od niektórych kategorii pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze przepisy wymagają dodatkowego warunku dotyczącego okresu, w jakim należy ukończyć wcześniejszy wiek emerytalny. Przykładowo funkcjonariusz pożarnictwa wiek ten musi osiągnąć w czasie pełnienia służby albo w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby. Ustalenie okresu pracy ZUS ustala wymagany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze według pewnych zasad. Pierwsza z nich dotyczy sposobu wykonywania pracy „szczególnej”. ZUS zalicza tylko takie okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdy było ono wykonywane w ramach stosunku pracy lub stosunku to, że umowa-zlecenie, umowa o dzieło czy inna umowa cywilnoprawna nie wystarczy do uznania takiej pracy. To samo dotyczy wykonywania pracy „szczególnej” w ramach działalności gospodarczej. Druga zasada dotyczy stałości oraz wymiaru pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Przepisy przewidują, że praca ta musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Tak więc okresy, w których pracownik świadczył pracę w niższym wymiarze czasu pracy (np. na pół etatu), nie mogą być zaliczone przez ZUS do stażu pracy „szczególnej”. Oznacza to również, że nie może być zaliczona praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która nie miała charakteru stałości. A do takiej można zaliczyć np. świadczenie w niektórych dniach (częściach dnia) pracy „szczególnej” oraz wykonywanie przez pozostały okres czasu innego rodzaju obowiązków. Trzecia zasada pozwala uwzględniać w wymaganym stażu pracy „szczególnej” wyłącznie okresy faktycznego wykonywania tej pracy oraz okresy przebywania na urlopie wypoczynkowym. Nie mogą być więc zaliczone do tego stażu okresy niewykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, za które pracownik otrzymał po 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy lub zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy lub świadczenie rehabilitacyjne. To samo dotyczy okresów urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej. Praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, aby mogła być zaliczona przez ZUS przy ustalaniu wcześniejszych uprawnień emerytalnych, musi być wykonywana na pełny etat. Przykład Ubezpieczony (urodzony w sierpniu 1948 r.) zgłosił wniosek o wcześniejszą emeryturę. Przez 11 lat był on zatrudniony w firmie transportowej jako kierowca samochodu ciężarowego (praca wymieniona w dziale VIII wykazu A). Z końcem 2005 r. rozwiązał jednak stosunek pracy i założył własną jednoosobową firmę transportową. Ponieważ w czasie wykonywania tej działalności nie pozostawał w zatrudnieniu, ZUS nie mógł zaliczyć okresu jej wykonywania do wymaganego 15-letniego stażu pracy „szczególnej”. Przykład Ubezpieczony (urodzony w październiku 1947 r.) przez 14 lat był zatrudniony w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy. Przez kolejne trzy lata wykonywał to samo zatrudnienie, ale jedynie na pół etatu. Ustalając wymagany okres wykonywania pracy „szczególnej”, ZUS nie uwzględni zatrudnienia wykonywanego w wymiarze niższym niż pełny etat. Przykład Ubezpieczony (urodzony w marcu 1948 r.), w marcu 2011 r. zgłosił wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury. Ogółem udowodnił 26-letni staż ubezpieczeniowy. Przez 15 lat pozostawał w stosunku pracy, wykonując zatrudnienie w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A. W tym czasie łącznie przez dziesięć miesięcy przebywał na zwolnieniach lekarskich, pobierając najpierw wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, a następnie zasiłek chorobowy. Ponadto przez pół roku korzystał z urlopu bezpłatnego. Ustalając wymagany do przyznania emerytury 15-letni staż zatrudnienia w szczególnych warunkach, ZUS nie zaliczył okresów niewykonywania takiej pracy. W związku z tym ubezpieczony nie nabył uprawnień do wcześniejszej emerytury. PRACE WYMIENIONE W WYKAZIE A UPRAWNIAJĄCE DO PRZEJŚCIA NA WCZEŚNIEJSZĄ EMERYTURĘ (WYBRANE) Dział I. W górnictwie - Prace pod ziemią Dział II. W energetyce - Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych Dział III. W hutnictwie i przemyśle metalowym - Prace w spiekalniach rud i przy wielkich piecach - Prace w stalowniach - Prace w walcowniach, ciągarniach, prasowniach, młotowniach oraz przy produkcji elementów dla kolejnictwa - Prace przy produkcji węglików spiekanych, elektrod, rud i walczaków oraz żelazostopów - Prace przy odlewaniu staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur - Prace przy produkcji tlenku cynku i cynku - Prace przy produkcji oraz przetwórstwie ołowiu i kadmu - Prace przy produkcji miedzi i odzysku metali - Prace przy przeróbce plastycznej metali - Prace w hutnictwie żelazoniklu - Prace przy wzbogacaniu mechanicznym i flotacji rud metali - Prace w koksochemii - Prace różne w hutnictwie i w przemyśle metalowym Dział IV. W chemii - Prace przy produkcji chlorowców i związków chlorowcopochodnych nieorganicznych, kwasów nieorganicznych, bezwodników kwasów i ich związków, sody i innych węglanów, kredy - Prace przy wydobywaniu, produkcji i obróbce siarki oraz produkcji nieorganicznych i organicznych związków siarki - Prace przy mieleniu pigmentów, półproduktów i surowców mineralnych do produkcji barwników, pigmentów i farb - Prace przy termicznej obróbce węgla oraz przetwórstwie produktów otrzymywanych w tych procesach - Prace przy wytwarzaniu i oczyszczaniu gazu syntezowego oraz produkcji amoniaku i metanolu - Prace przy przetwórstwie związków aromatycznych - Prace przy utylizacji oraz niszczeniu odpadów chemicznych i biologicznych - Prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych - Prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych – pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych - Prace przy wytwarzaniu elementów szklanych do aparatury chemicznej - Prace ratowników ratownictwa chemicznego Dział V. W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych - Prace wodno-kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach - Prace przy budowie oraz remoncie chłodni kominowych i kominów przemysłowych - Prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych - Prace zbrojarskie, betoniarskie, cykliniarskie, dekarskie, kamieniarskie - Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości - Prace malarskie konstrukcji na wysokości - Prace palaczy pieców do wypalania i palaczy suszarń - Prace przy wypalaniu, ściąganiu i mieleniu dolomitu oraz przygotowaniu masy dolomitowej - Prace przy produkcji materiałów ogniotrwałych Dział VI. W leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym - Prace drwali - Obsługa urządzeń do mechanicznego rozdrabniania drewna - Impregnowanie drewna - Prace w klejowniach z użyciem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne - Politurowanie ręczne - Produkcja masy zapałczanej zawierającej fosfor - Rozdrabnianie gliny i kaolinu do produkcji ołówków - Wyładowywanie dyfuzorów przy ekstrakcji garbników - Roztwarzanie surowców włóknistych metodą siarczanową i siarczynową w oddziałach warzelni - Hydrotermiczna obróbka drewna Dział VII. W przemyśle lekkim - Obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie - Oczyszczanie i ostrzenie walców zgrzeblarek - Odlewanie ołowianek - Prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych - Prace na oddziałach filców i wyrobów kapeluszniczych - Prace na oddziałach płyt i kształtek tapicerskich oraz impregnacja wyrobów technicznych - Produkcja tkanin powlekanych, gumowanych i wyrobów z tych tkanin - Obsługa urządzeń do prasowania, klejenia i wykrawania wyrobów w przemyśle odzieżowym - Prace wykonywane w zakładach przetwarzających azbest - Prace w magazynach skór surowych (garbarnie, skup) - Prace przy garbowaniu i wykańczaniu skór - Produkcja spodów obuwniczych - Prace przy przygotowywaniu klejów toksycznych - Przetwórstwo i utylizacja odpadów z tworzyw sztucznych, włókienniczych, skórzanych i makulatury Dział VIII. W transporcie - Ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe - Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony - Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych - Prace na statkach morskich w żegludze międzynarodowej - Prace na statkach żeglugi śródlądowej - Prace na jednostkach pływających w portach morskich i w stoczniach morskich - Prace przy regeneracji paliw płynnych i oczyszczaniu wód balastowych na statkach - Prace rybaków morskich - Cumowanie statków - Prace przeładunkowe w portach i stoczniach - Prace na statkach żeglugi powietrznej oraz prace związane z bezpośrednią obsługą samolotów na płycie lotniska. - Prace konduktorów wagonów sypialnych - Prace czyścicieli palenisk, popielników i dymnic parowozowych - Prace ratownicze brzegowych stacji ratownictwa morskiego, wykonywane na jednostkach pływających oraz z lądu Dział VIII. W łączności - Prace radiotelegrafistów, radiotelefonistów, telegrafistów i teletypistów oraz radiooperatorów kontroli emisji radiowej - Prace telefonistek central międzymiastowych i miejscowych w urzędach pocztowo-telekomunikacyjnych - Montaż, konserwacja i remont linii kablowych - Pracownicy poczt ruchomych - Prace doręczycieli przesyłek pocztowych Dział IX. W gospodarce komunalnej - Prace w kanałach ściekowych - Oczyszczanie ścieków i filtrów otwartych - Prace przy wywozie nieczystości - Prace asfalciarzy Dział X. W rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym - Prace przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych - Prace rybaków jeziorowych - Prace w fabrykach tytoniu - Obsługa komór fermentacyjnych oraz prażarek w przemyśle tytoniowym - Zapakowywanie i rozpakowywanie liści tytoniu - Produkcja suchego lodu - Prace w chłodniach składowych - Prace wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt - Prace wykonywane bezpośrednio przy utylizacji surowców zwierzęcych - Prace przy wytwarzaniu mąki, kasz, płatków Dział XI. W przemyśle poligraficznym - Produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego - Bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach Dział XII. W służbie zdrowia i opiece społecznej - Prace na oddziałach intensywnej opieki medycznej - Prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz prace lekarzy stomatologów. - Prace w prosektoriach - Prace w domach pomocy społecznej dla nieuleczalnie i przewlekle chorych Dział XIII. W zespołach formujących szkło - Formowanie i walcowanie szkła płaskiego, - Układanie wyrobów szklanych - Prostowanie płyt szklanych - Wytrawianie wyrobów szklanych - Przetwórstwo włókna szklanego - Obróbka płomieniowa szkła Dział XIV. Prace różne - Prace wykonywane w warunkach zwiększonego lub zmniejszonego ciśnienia - Prace ekip dezynfekcyjnych - Prace stroicieli instrumentów muzycznych - Bezpośrednia obsługa stacji sprężarek - Prace w suszarniach z zastosowaniem podgrzewania - Prace przy naprawie pomp wtryskowych - Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych - Prace przy szlifowaniu wyrobów ze szkła - Prace ratowników górskich - Prace funkcjonariuszy pożarnictwa WARUNKI DO UZYSKANIA WCZEŚNIEJSZEJ EMERYTURY PRZEZ OSOBY WYKONUJĄCE PRACĘ W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH WYMIENIONE W WYKAZIE B zobacz TABELĘ Zobacz pozostałe artykuły w Kodeksie emerytalnym Prace o szczególnym charakterze. /Fot. Fotolia ShutterStock Wykaz prac w szczególnych warunkach - prace wykonywane w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Wylicza się 40 rodzajów prac. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stanowi wymóg uzyskania emerytury pomostowej. Wśród warunków niezbędnych do uzyskania prawa do emerytury pomostowej ustawa o emeryturach pomostowych wymienia posiadanie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Załącznik nr 1 do ustawy zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach. Rodzaj pracPrace bezpośrednio przy przeróbce mechanicznej węgla oraz rud metali lub ich udostępniające lub eksploatacyjne związane z urabianiem minerałów pod ziemią bezpośrednio przy drążeniu tuneli w bezpośrednio przy zalewaniu form odlewniczych, transportowaniu naczyń odlewniczych z płynnym, rozgrzanym materiałem (żeliwo, staliwo, metale nieżelazne i ich stopy).Prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub murarskie bezpośrednio w piecach hutniczych, odlewniczych, bateriach koksowniczych oraz w piecach do produkcji materiałów bezpośrednio przy ręcznym zestawianiu surowców lub ręcznym formowaniu wyrobów szklanych w hutnictwie bezpośrednio przy kuciu ręcznym w bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali bezpośrednio przy obsłudze ciągów walcowniczych: przygotowanie, dozorowanie pracy walców lub samotoków, ingerencja przy wypadaniu i zaklinowaniu przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali bezpośrednio przy produkcji koksu w bateriach bezpośrednio przy wypychaniu koksu z baterii koksowniczych, gaszeniu lub sortowaniu bezpośrednio przy produkcji materiałów formierskich lub izolacyjnoegzotermicznych używanych w odlewnictwie i bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub wyładunku pieców komorowych wyrobami bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub rozładunku gorących wyrobów bezpośrednio przy formowaniu wyrobów ogniotrwałych wielkogabarytowych przy użyciu ręcznych narzędzi przy ręcznym formowaniu, odlewaniu, czyszczeniu lub szkliwieniu wyrobów nurka lub kesoniarza, prace w komorach fizyczne ciężkie bezpośrednio przy przeładunku w ładowniach rybaków na statkach żeglugi na morskich platformach w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel bezpośrednio przy obsłudze urządzeń wiertniczych i wydobywczych przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej lub gazu bezpośrednio przy obróbce odwiertów w górnictwie otworowym: ropy naftowej lub gazu bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.).Prace bezpośrednio przy malowaniu, nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.).Prace wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach przy ręcznym układaniu na gorąco nawierzchni z mieszanek bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest lub prace rozbiórkowe związane z ich garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych bezpośrednio przy zrywce lub ręcznej ścince drzew przenośną pilarką z piłą w pomieszczeniach o narzuconej technologią temperaturze powietrza poniżej 0 ° fizyczne ciężkie w podziemnych kanałach tancerzy zawodowych związane z bardzo ciężkim wysiłkiem przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości związane z bardzo ciężkim wysiłkiem przy kuciu ręcznym w kuźniach przemysłowych oraz obsłudze młotów przy produkcji węglików spiekanych, elektrod, rud i walczaków oraz pytanie: Forum Kadry - ZUS i PłacePodstawa prawna:Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych ( z 2008 Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.) Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź » Umowy zlecenia, umowy o dzieło i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2022 r. Źródło: Czy ten artykuł był przydatny? Dziękujemy za powiadomienie Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić. UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł. Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Jak zdobyć Certyfikat: Czytaj artykuły Rozwiązuj testy Zdobądź certyfikat 1/10 Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia: 1 stycznia 1 marca 1 czerwca 1 września Następne Szkodliwe warunki pracy to narażenie na ciągły hałas, działanie substancji chemicznych czy zagrożenie atakiem mikrobiologicznym. Pracownicy, którzy wykonują zawody narażające zdrowie i życie, mają możliwość skorzystania z wcześniejszej emerytury. Sprawdź, o jakie profesje chodzi i kogo dotyczy praca w warunkach szkodliwych. Oto wykaz najczęściej spotykanych zawodów o niebezpiecznym charakterze. Z artykułu dowiesz się: • Jakie są szkodliwe warunki pracy górnika i hutnika? • Na co narażony jest murarz, cieśla czy technik budownictwa? • Co zagraża energetykowi, pracownikowi branży chemicznej, medycznej i laboratorium? • Dlaczego drwal, rolnik, pracownik gospodarki komunalnej i transportu nie mają łatwych profesji? Szkodliwe warunki pracy w profesji górnika i hutnika Profesje związane z górnictwem (górnik, technik górnictwa) wiążą się z prowadzeniem prac pod ziemią i w kopalniach odkrywkowych, pracami wiertniczymi oraz wydobywaniem ropy lub gazu. Taki pracownik narażony jest na utratę zdrowia i/lub życia w sytuacjach kryzysowych, np. podczas osunięcia się ziemi w kopalni odkrywkowej lub zawalenia podziemnych tuneli. Do czynników szkodliwych należy wysoka temperatura, często przekraczająca 70° C. Do fachu związanego z górnictwem zalicza się zarówno zawody polegające bezpośrednio na produkcji koksu, jak i te zajmujące się jego wypychaniem z baterii koksowniczych oraz późniejszym sortowaniem. Jeśli chodzi o hutnika – szkodliwe warunki pracy w tej branży to narażenie na poparzenia podczas obsługiwania pieców i przy produkcji stopów metali, narażenie organizmu na działanie metali ciężkich czy obsługa ciężkich urządzeń. Profesje związane z branżą szklaną to technik produkcji szkła, technik produkcji ceramiki czy wyrobów szklanych. | Ryzykowne zawody, czyli jakie? Wykaz prac w szczególnych warunkach – murarz, cieśla i technik budownictwa Do najbardziej znanych zawodów należących do budownictwa oraz przemysłu materiałów budowlanych można zaliczyć murarza, cieślę, technika budownictwa lub drogownictwa. Ci pracownicy, w zależności od wykonywanej profesji, zajmują się np. robotami przy kanalizacji wodnej, pracami zbrojarskimi i betoniarskimi. Do tego dochodzi jeszcze obróbka kamieniarska, montaż konstrukcji metalowych na wysokościach, budowa i remont chłodni oraz kominów przemysłowych. Do niebezpiecznych zadań tych fachowców często należą prace na wysokości. Specjaliści od budowlanki każdego dnia muszą też uważać na ciężkie maszyny oraz mieć oczy dookoła głowy. | Plusy i minusy pracy w budownictwie Praca w warunkach szkodliwych – energetyk, pracownik branży chemicznej, służby zdrowia i laborant Do kolejnej grupy zawodów można zaliczyć osoby z branży energetycznej (np. technik energetyk, inżynier energetyk). Ci narażeni są na pracę w warunkach szkodliwych z racji możliwych porażeń elektrycznych, pożarów instalacji, a nawet wybuchów wynikających z usterek i awarii urządzeń podpiętych do zasilania. Nie mniej narażona jest branża chemiczna związana z produkcją środków czyszczących z wykorzystaniem szkodliwych substancji, analizą substancji chemicznych, produkcją gazów technicznych oraz klejów, farb i rozpuszczalników. Bardzo wymagająca i niebezpieczna jest także praca lekarzy, pielęgniarek oraz ratowników medycznych, którzy są narażeni na zakażenie szkodliwymi patogenami ( wirusami, bakteriami, pasożytami). Medycy, mają również nieustanny kontakt z chorymi, zaś laboranci z próbkami pochodzenia organicznego, które mogą być źródłem zakażeń. | Perspektywy zawodowe dla absolwenta biologii Praca w warunkach szkodliwych – drwal, rolnik, pracownik gospodarki komunalnej i transportu Szkodliwe warunki pracy w obszarze leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz papierniczego to zajęcia przy wycince i wywozie drzew, a także obsługa urządzeń wykorzystywanych do obróbki i impregnowania drewna oraz płyt. Oprócz tego zadania mogą obejmować hydrotermiczną obróbkę czy bielenie mas drewna substancjami wybielającymi. Tymi zadaniami zajmuje się drwal i leśnik. Z kolei zadania wykonywane w ramach gospodarki komunalnej (sortowacz odpadów komunalnych, technik gospodarki odpadami komunalnymi) to prace w kanałach ściekowych, wywóz śmieci i nieczystości stałych oraz płynnych, a także praca na wysypiskach oraz wylewiskach nieczystości. | Warunki szkodliwe i szczególne w pracy Mało kto zdaje sobie sprawę, że do najtrudniejszych zawodów należy także bycie rolnikiem, który narażony jest na działanie substancji szkodliwych stosowanych np. w opryskach roślinnych przeciw owadom (pestycydy). Do tego dochodzą też prace w pobliżu zwierząt hodowlanych czy niebezpieczeństwa związane z użytkowaniem ciężkich maszyn rolniczych, traktora, wozów paszowych czy kombajnów. Część tych czynników wywołuje choroby zawodowe, które są obecne nawet w tej profesji. Ostatnia grupa to transport i łączność. Szkodliwe warunki pracy w tych zawodach to prowadzenie środków transportu publicznego, ciężkie prace załadunkowe, prace na torach kolejowych, prowadzenie maszyn rolniczych oraz gąsienicowych czy prace na statkach morskich.

praca w szczególnych warunkach wykaz b